Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) ve Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) iş birliği ile hazırlanan Türkiye’nin 2. Yüzyılında Yüksek Teknoloji İçin Eylem Çağrısı raporu 13 Nisan Perşembe günü kamuoyuyla paylaşıldı. Rapora göre,<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dijital ekonominin dünya genelinde ulaştığı düşünülen toplam büyüklük 38 trilyon dolar&nbsp;iken,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünya Ekonomik Forumu’na göre önümüzdeki 10 yıl içinde ekonomide yaratılan yeni katma değerin dijital platform iş modellerine dayalı olan kısmı ise %70 seviyesinde. &nbsp;</li></ul>🔖 Bilgi notu:&nbsp;China Academy of Information and Communications Technology verilerine göre, Türkiye yaklaşık 50 milyar dolarla 18 adet G20 ülkesi arasından sonuncu sırada. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;🖋️&nbsp;Ek bilgi:&nbsp;Raporda, Türkiye'nin yüksek teknoloji atılımını gerçekleştirememesinin nedenleri 4 ana başlıkta toplanıyor:1️⃣ KOBİ’lerin dijital dönüşümlerini tamamlamakta geri kalması,<div fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;" title="Page 3">2️⃣ Yüksek teknolojinin iş ve kullanım modellerinin gerektirdiği yatırım ve altyapının katma değere beklenen hızda dönüştürülememesi,3️⃣ Dijital girişimlerdeki potansiyele ulaşmak ve küresel pazarda rekabet gücünü artırmakta yetersiz kalan fon ve ekosistem desteği,4️⃣ Dijital dönüşüm ve teknoloji atılımının ihtiyaç duyduğu yetkinliğe sahip iş gücü ve inovasyon kültürünün istenen ölçüde geliştirilememesi. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;&nbsp;📢 Çağrı Metni: &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;</div>KAMU, ÖZEL SEKTÖR VE AKADEMİ İÇİN EYLEM ÇAĞRISI🏛️ Bütüncül ve Koordineli Yönetişim ve Dijital Vizyonda Tek Sahiplik• Eylem Çağrısı 1: Türkiye Dijital Ekonomi Strateji ve Eylem Planı hazırlanmalı, sahiplendirilmeli ve izlenmelidir.📑 Etkili Teşvik Mekanizması ve Yüksek Teknoloji Alanında Değer Yaratan Fonlama• Eylem Çağrısı 2: ‘Türkiye Teknoloji Geliştirme Bankası’ kurulmalıdır.• Eylem Çağrısı 3: Dijital girişimler için mevcut fonların büyümesini sağlayacak ve etkisini artıracak inisiyatifler hayata geçirilmeli, kitle fonlama araçları gibi yeni uygulamalar yaygınlaştırılmalıdır.• Eylem Çağrısı&nbsp;4:&nbsp;Dijital dönüşümün tamamlanmasını sağlayacak teşvik ve destek mekanizmaları yeniden yapılandırılmalıdır.⚖️ Dijital İş Yapış Şekilleriyle Uyumlu Hukuki Altyapı ve Çevik Düzenleme Mekanizmaları• Eylem Çağrısı&nbsp;5: Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nun (KVKK) Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü’ne (GDPR) uyum çalışmaları hızlandırılmalı, veri paylaşımını ilgilendiren mevzuat önceliklendirilmelidir.• Eylem Çağrısı 6:&nbsp;Platformlar ve Platform Paydaşları KOBİ’lerin Ortak Çıkarına Olacak Düzenlemeler Yapılmalıdır.🌍 Dijital Dönüşümü Hızlandıracak ve Uluslararasılaşmayı Mümkün Kılacak Ekosistem• Eylem Çağrısı 7:&nbsp;Yüksek teknoloji temelli kümelenmeler oluşturulmalıdır.• Eylem Çağrısı 8:&nbsp;Dijitalleşme ve yeni teknoloji alanlarında çalışan araştırma enstitülerinin sayısı kamu ve özel sektör desteğiyle artırılmalıdır.• Eylem Çağrısı 9:&nbsp;Organize sanayi bölgeleri öncülüğünde “Dijital Dönüşüm Programları” oluşturulmalı ve hızlıca hayata geçirilmelidir.🏘️ Doğal Afetlere Dayanıklı Şehirler, Yaşam Alanları ve Teknolojik Altyapı• Eylem Çağrısı 10:&nbsp;Risk değerlendirme ve önleyici faaliyetler için yeni nesil teknolojilerden yararlanılmalı, dijital altyapı güçlendirilmeli ve güvenliği sağlanmalıdır.• Eylem Çağrısı 11: Kriz yönetimi için yeni nesil veri kaynaklarının kullanımı yapılandırılmalı, kriz yönetimi uygulamaları geliştirilmeli ve toplum içinde yaygınlaştırılmalıdır.• Eylem Çağrısı 12: Desteklerin etkin dağıtımı ve kriz sonrası iyileşme süreci için dijital platformlar geliştirilmelidir.👩🏻‍💻 İnovasyonu Tetikleyen Çalışma Ortamı ve Yeni Teknolojileri Destekleyecek Altyapı• Eylem Çağrısı 13: Teknopark avantajları teknoloji üreten ve Ar-Ge yapan şirketlerin tamamı için Türkiye genelinde yaygınlaştırılmalıdır.• Eylem Çağrısı 14:&nbsp;Kamu ve yerel yönetimlerce toplanan veri anonimleştirilerek, yapay zekâ ve yeni nesil teknoloji geliştirme amaçlı kullanıma açılmalıdır.• Eylem Çağrısı 15:&nbsp;Genişbant yatırımları ve yeni nesil iletişim teknolojisi çalışmaları hızlandırılmalıdır.🧠 Yeni Nesil Teknolojiyi Üretecek İş Gücü ve Dijital Yetkinliği Yüksek Toplum• Eylem Çağrısı 16:&nbsp;Temel seviye teknoloji yetkinliği genç nesilde yaygınlaştırılmalı, yeni nesil teknoloji odaklı eğitime ve teknoloji araçlarına erişim kolaylaştırılmalıdır.• Eylem Çağrısı 17: Mevcut iş gücünü teknoloji çalışanına dönüştürecek veya temel seviye dijital okuryazarlık kazandıracak programlar tasarlanmalıdır.• Eylem Çağrısı 18:&nbsp;Uluslararası deneyimi ve iş gücünü Türkiye’ye taşıyacak inisiyatifler hayata geçirilmelidir.* * *🗣️ Ne dediler?&nbsp;TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“TÜSİAD-TÜBİSAD işbirliğiyle paylaştığımız raporumuzda Türkiye’nin yüksek teknoloji ile hayata geçirebileceği potansiyeli ve bu hedef için kritik gördüğümüz eylem çağrımızı paylaştık. Dijital dönüşümü hızlandırmak için mevcut durumda özel sektör ve kamu önemli adımlar atıyor. Bu alanda başarılı olabilmek için üst seviyede sahipliğe ve koordineli bir yaklaşımla hareket etmeye ihtiyaç var. Kamu, özel sektör ve akademi iş birliğinde gerekli çalışmaların yapılması çok önemli. Özel sektörü yönlendirebilecek kamu politikalarını ve destekleri ortak akılla bütüncül bir şekilde yeniden kurgulamalıyız.”</blockquote>🗣️ Ne dediler? TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Levent Kızıltan konuşmasında şunları belirtti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Dijitalleşmenin merkezde olduğu yeni dünya düzeninde, sürdürülebilir büyümenin anahtarı teknoloji atılımını gerçekleştirebilen ülkelerin ellerinde bulunuyor. Dijitalleşme ve dijital ekonomiye geçiş, ülkemiz için uluslararası sahada akılla koşmamız gereken bir yarış ve birçok paydaşla birlikte yürüyeceğimiz stratejik bir yolculuk. Cumhuriyetin 2. yüzyılında temel hedefimiz, teknoloji atılımını gerçekleştirmiş ve dijitalleşmeyi güçlü bir ekonomik değere dönüştürmüş bir Türkiye var etmek olmalı.”</blockquote>

Pareto

Türkiye'nin yüksek teknoloji potansiyeli, bu hedef doğrultusunda atılması gereken adımlar

TÜSİAD ve TÜBİSAD'dan Eylem Çağrısı

Dünyada Covid-19 pandemisi ile başlayan, Rusya-Ukrayna savaşının tetiklediği enerji, gıda ve hammadde krizi ile derinleşen, enflasyon ve resesyon endişeleriyle tırmanan olayların gölgesinde kalan KOBİ’ler oldukça zorlu bir virajdan geçiyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun Kasım 2022’de yayımladığı rapora göre, KOBİ’lerin karşılaştığı en büyük zorluklar; yüzde 67 hayatta kalma ve büyüme, yüzde 48 yeteneklere erişim, yüzde 34 şirket kültürünü ve değerlerini koruma, yüzde 25 teknolojik dönüşüm talebine karşılık verme ve yüzde 24 finansmana erişim olarak sıralanıyor.Dünya ekonomisinin çarkların KOBİ’ler sayesinde döndüğünü belirten Ortak Akıl Danışmanlık CEO’su Dr. Yılmaz Sönmez, Türkiye’de KOBİ’lerin üretim ve istihdam ambarı olarak istihdamın yüzde 71’ini, cironun yüzde 44’ünü, üretim değerinin yüzde 37,3’ünü ve faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 35,5’ini tek başına sırtlandığını söyledi. Dr. Yılmaz Sönmez, konuya ilişkin şu ifadelerde bulundu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(49, 50, 49); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(49, 50, 49); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“En güncel TÜİK verilerine göre sayıları 3,4 milyonu aşan KOBİ’ler Türkiye’deki tüm girişimlerin yüzde 99,7’sini oluşturuyor. KOBİ’ler toplam ihracatımızın yüzde 30,4’ünü, ithalatın ise yüzde 14,7’sini gerçekleştirirken büyük şirketlerin ihracatı içerisindeki dolaylı paylarını kattığımızda sağlanan katma değer yine oldukça yüksek. KOBİ’lerin ihracatının yüzde 90,8’ini imalat sanayi ürünleri oluştururken, toplam AR-GE harcamalarının yüzde 27,1’ini KOBİ’ler üstlenmiş durumda. Bununla birlikte KOBİ’lerin yüzde 55,9’u düşük, yüzde 31’i orta-düşük teknoloji düzeyinde yer alırken, sadece yüzde 12,4’ü orta-yüksek ve yüzde 0,7’si yüksek teknoloji kapsamında sınıflandırılıyor. KOBİ’lerimizin ciro, katma değer ve teknolojik dönüşümde yaşadığı yapısal sorunlar küresel risklerle birleştiğinde sürdürülebilir büyüme üzerindeki soru işaretlerini artırıyor. Mevcut durumda KOBİ’lerimiz sürdürülebilir büyümenin bayraktarlığını yapabilmesi oldukça zor görünüyor.” &nbsp;</blockquote><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dijital Dönüşüm Şart</h3>Türkiye’deki KOBİ’lerin finansmana erişimden dijitalleşmeye kadar çok sayıda yapısal sorunla mücadele ettiğine dikkat çeken Dr. Yılmaz Sönmez, “KOBİ’lerimizin yüzde 59,8’inin 2021 yılında en az bir kez siber ihlal olayı yaşadığını, yüzde 46,1’inin bilgi-iletişim uzmanı istihdam ettiğini, yüzde 6,2’sinin yapay zekadan faydalandığını ve imalat sanayindeki KOBİ’lerin sadece yüzde 21,6’sının endüstriyel robot kullandığını düşündüğümüzde başta dijitalleşme olmak üzere küresel rekabetçilikte KOBİ’lerimizin elinin güçlendirilmesi gerekiyor” dedi.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Deprem felaketi yapısal kırgınlıkları artıracak</h3>Deprem felaketinin görünen ve görünmeyen sonuçlarının KOBİ’lerin yapısal kırılganlıklarını daha da artıracağını vurgulayan Dr. Yılmaz Sönmez, “Küresel ticarette yüzde 47,3 pay ile en büyük payı olan Avrupa’daki resesyon ile lojistik, tekstil, hazır giyim, tarım ve hayvancılık, mücevher, turizm gibi sektörlerde bölge kaynaklı tedarik zincirlerindeki aksama hatta kopma riskini de göz önünde bulundurduğumuzda KOBİ’ler için korkulu senaryolar kapıyı çalıyor. ‘İşleyen demir’ KOBİ’lerimiz küresel makro-ekonomik peyzaj zorlaştıkça ciddi bir direnç sınavından geçiyor” diye belirtti.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yapısal sorunlar KOBİ’lerin sürdürülebilirliği için büyük tehdit</h3>Türkiye’deki KOBİ’lerin küresel rekabette söz sahibi olmak ve sürdürülebilir büyüme dinamiklerini yakalamak için yeni yetenekler kazanması gerektiğine değinen Dr. Yılmaz Sönmez, konuyu şu sözlerle açıkladı: “KOBİ’lerin risk algısında tedarik zinciri kesintileri, siber olaylar ve makro-ekonomik gelişmelerden endişeli olduğu görülüyor. Allianz Risk Barometresi’ne göre dünyada 2023 yılı itibariyle orta ölçekli firmalar için en önemli risklerin başında yüzde 31 ile siber olaylar yer alıyor. Ardından yüzde 28 ile makro-ekonomik gelişmeler, yüz- de 23 ile enerji krizi geliyor. Ülkemizdeki KOBİ’lerin yapısal sorunlarını düşündüğümüzde tablo bizim için biraz daha karamsar” dedi.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">KOBİ’ler için yol haritası</h3>Dr. Yılmaz Sönmez, KOBİ’leri krizlere karşı daha dirençli hale getirerek başarıya taşıyacak faktörleri şöyle sıraladı: “Fiziksel ve dijital varlıkları güvenceye alınması, tedarik alternatiflerini çeşitlendirilmesiyle tedarik süreçlerindeki kesintilerin önüne geçilebilir. Dijital ekonominin aktörleri arasına katılarak dijital uçurumun kapatılması küresel rekabete güç kazandırır. İç ve dış siber tehditlere karşı “asla rehavete kapılmayan ve sürekli doğrulayan” işletmeler yaratılmasıyla siber güvenlik bir tehdit olmaktan çıkar. Bunun için e-ticaretten bulut teknolojilere kadar tüm unsurları kapsayacak dijitalleşme senaryoları hazırlayarak entegre dijitalleşme benimsenmeli. Öte yandan aniden gelebilecek krizlere karşı mücadele edebilmek için daha fazla çeviklik elde etmek gerekiyor. İstihdamın başını çeken KOBİ’lerin istihdamda bir cazibe merkezine dönüşmesinin yolu genç yeteneklerin beklentisine uygun işyerleri inşa etmekten geçiyor. Bunun için de gençlerle empati kurulmalı!”

KOBİ’lerin tam bir üretim ve istihdam ambarı olduğunu vurgulayan Ortak Akıl Danışmanlık CEO’su Dr. Yılmaz Sönmez, “Başta dijitalleşme olmak üzere küresel rekabetçilikte KOBİ’lerimizin elinin güçlendirilmesi gerekiyor. Ciro, katma değer ve teknolojik dönüşüm odaklı yapısal sorunlar, küresel riskler, deprem felaketinin görünen ve görünmeyen sonuçlarıyla birleştiğinde sürdürülebilir büyüme üzerindeki soru işaretlerini artırıyor” dedi.

Dünya Ekonomik Forumu ile ilgili hikayeler